W dniu 12.01.2024 r. TSUE wydał postanowienie (C-488/23), którym pozbawił banki możliwości domagania się waloryzacji roszczeń.
Odpowiedział tym samym na pytanie prejudycjalne sędziego z wydziału frankowego Sądu Okręgowego w Warszawie, jakie zadano w związku z pojawiającym się stanowiskiem banków, że wyrok w sprawie C-520/21 nie rozstrzygnął o waloryzacji kapitału, bowiem nie napisano, że zwrotowi podlega nominalna kwota kapitału.
Frankowicze zyskali zatem dodatkowe argumenty pozwalające skutecznie odpierać takie roszczenia.
W swoim postanowieniu TSUE wskazał, że Artykuł 6 ust. 1 i art. 7 ust. 1 dyrektywy Rady 93/13/EWG z dnia 5 kwietnia 1993 r. w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich należy interpretować w ten sposób, że: w kontekście uznania za nieważną w całości umowy kredytu hipotecznego zawartej z konsumentem przez instytucję kredytową, a to ze względu na to, że umowa ta zawierała nieuczciwe warunki, bez których nie mogła dalej obowiązywać, przepisy te stoją na przeszkodzie wykładni sądowej prawa państwa członkowskiego, zgodnie z którą instytucja ta ma prawo żądać od tego konsumenta, poza zwrotem kwot kapitału wypłaconego z tytułu wykonania tej umowy oraz ustawowych odsetek za opóźnienie od dnia wezwania do zapłaty, rekompensaty polegającej na sądowej waloryzacji świadczenia wypłaconego kapitału w przypadku istotnej zmiany siły nabywczej danego pieniądza po wypłaceniu tego kapitału rzeczonemu konsumentowi.
Z postanowienia tego jasno wynika, jakie jest stanowisko Trybunału w sprawach, w których banki domagają się od konsumentów dodatkowych roszczeń wykraczających ponad kwotę udzielonego kapitału. TSUE powiedział bankom wyraźne „NIE”.
Przez ostatnie kilka tygodni banki straszyły kredytobiorców tymi roszczeniami, a z końcówką 2023 r. zaczęły pozywać kredytobiorców o zwrot kapitału i wspomnianą waloryzację. Dzięki temu postanowieniu legła w gruzach koncepcja banków polegająca na kreowaniu na gruncie prawa polskiego różnego rodzaju roszczeń cywilnoprawnych przeciwko kredytobiorcom, aby w efekcie zarabiać na nieważnych umowach.
Jest to już czwarte rozstrzygnięcie TSUE w przedmiocie roszczeń formułowanych przez banki. Wcześniejsze stanowisko Trybunał wyraził już w sprawach :
- C-520/21 – wyrok dot. bezumownego korzystania z kapitału,
- C-140/22 – wyrok dot. składania przez kredytobiorców oświadczenia o skutkach nieważności,
- C-756/22 – postanowienie dot. waloryzacji kapitału.